evenwicht creëren en verantwoord boekhouden
Afsluiten Grootboekrekening en Controle | Boekhouden ZZP deel 4
In dit deel van de cursus boekhouden ZZP gaan we verder met het controleaspect en tevens gaan we dieper in op het afsluiten en heropenen van grootboekrekeningen. Dit artikel maakt onderdeel uit van onze starterscursus boekhouden. In het deel hiervoor hebben we het gehad over het doel van de kolommenbalans. Het deel dat hierna volgt gaat over de combinatie met omzet.
Met het voeren van de boekhouding voor een onderneming doe je niet alleen de Belastingdienst een plezier. Je zorgt er namelijk tegelijkertijd voor, dat er ook een controlefunctie wordt uitgeoefend op het financiële gebeuren binnen een bedrijf.
Wat ook van belang is, is dat je verantwoording omtrent de cijfers kunt afleggen tegenover externe partijen die met het bedrijf verweven zijn of plannen hebben die richting op te gaan.
Controlefuncties
Door de boekhouding op een bepaalde manier uit te voeren ben je in staat diverse controlefuncties toe te passen op geldstromen waar je mee te maken hebt als zzp’er of ondernemer.
Bij het uitoefenen van controle kun je onder andere denken aan de totaaltellingen van de proefbalans die in evenwicht dienen te zijn. Of de verschillende berekeningen die je kunt uitvoeren om het eigen vermogen aan het eind van een bepaalde boekingsperiode te bepalen.
Maar er is meer.
Kascontrole
Een simpel voorbeeld van een ander soort controle uitoefening is bijvoorbeeld het bedrag dat er op de laatste dag van een maand aanwezig is in kas.
Om te controleren of dit bedrag daadwerkelijk het bedrag is, zoals het staat genoteerd, kun je simpelweg een vergelijking maken met het bedrag dat er op de saldibalans staat bij rekening kas.
Komt het voor dat er bijvoorbeeld te weinig in kas aanwezig is, dan dien je na te lopen vanwaar dit verschil afkomstig is.
Voorraadcontrole
Controle binnen een bedrijf kan ook betrekking hebben op de voorraad goederen.
In dat geval inventariseer je per laatste dag van een bepaalde maand het aantal goederen dat er in voorraad is. Wanneer dit is gedaan, dan neem je de inkoopsprijs van de goederen waarna je een vermenigvuldiging maakt met de aanwezige hoeveelheid. Het bedrag wat hier uitrolt dient in overeenstemming te zijn met het bedrag dat op de saldibalans staat bij de rekening voorraad goederen.
Komt er een verschil naar boven, dan dien je ook weer na te lopen hoe dit verschil is ontstaan.
Door op deze manieren te werk te gaan met de geldstromen binnen een onderneming of zzp bedrijf ben je bezig een verantwoorde boekhouding te voeren, die uiteindelijk in de toekomst voordeel zal opleveren.
Afsluiten grootboekrekeningen
Indien je nu aan het eind van een bepaalde boekingsperiode bent gekomen en je hebt de drie voorgaande fases van verwerking van financiële feiten achter de rug, dan wordt het tijd dat je met de laatste fase aan de slag gaat….
Ter opfrissing, de eerste fase had te maken met het opstellen van de grootboekrekening, de tweede fase met het opstellen van de proef en saldibalans en de derde fase met het opstellen van de eindbalans en resultatenrekening.
De laatste en vierde fase heeft betrekking op het afsluiten van de grootboekrekeningen. Het afsluiten vindt plaats tegen het einde van een bepaalde periode. Tevens, indien dit van toepassing is, zal je ook hier diverse grootboekrekeningen dienen te heropenen.
Belangrijk in deze fase om te onthouden is, dat het doel van het afsluiten van een grootboekrekening is om deze in evenwicht krijgen tegen het einde van een bepaalde periode. Het afsluiten is hier dus een handeling om een evenwicht tussen de debet en de creditzijde te creëren.
Afsluiten grootboekrekening en Plaatsen Saldo
Het afsluiten van een grootboekrekening is geen moeilijke aangelegenheid….
Het enige wat je dient te doen is het verschil tussen de debet en de creditzijde te noteren aan de tegenovergestelde zijde van de rekening. In dat geval wordt er ook gesproken over het saldo van de grootboekrekening. Het plaatsen van het verschil lichten we straks toe middels een voorbeeld.
Boeken saldo grootboekrekening
Indien je het boeken van het saldo in een regel wilt gieten, dan kun je je aan het volgende houden…
Heb je te maken met een rekening van bezit dan, dien je het saldo hiervan te crediteren waarbij er als omschrijving wordt gebruikt: “naar balans”.
Heb je te maken met een rekening van schuld, dan dien je het saldo hiervan te debiteren waarbij er ook als omschrijving wordt gebruikt: “naar balans”.
Dezelfde regel kun je ook toepassen indien er sprake is van de rekening eigen vermogen.
Krijg je te maken met hulprekeningen van het eigen vermogen, dan dien je afhankelijk van de situatie het saldo te crediteren dan wel te debiteren. In beide gevallen gebruik je als omschrijving: “naar resultatenrekening”.
Hieronder volgen er enkele voorbeelden van grootboekrekeningen die worden afgesloten en eventueel worden heropend. Wanneer je een grootboekrekening heropent, dan neem je het bedrag over waarmee je de rekening op de laatste dag van de maand hebt afgesloten met als omschrijving “balans”.
Afsluiten eigen vermogen
In het geval je te maken hebt met de grootboekrekening eigen vermogen, dan dien je deze op de volgende manier af te sluiten en te heropenen…
Indien er sprake is van een nettowinst, dan zal dit bedrag aan de debetzijde van de resultatenrekening staan. In dat geval wordt de rekening eigen vermogen niet afgesloten met een enkele handeling.
Voor het afsluiten in deze situatie zijn er twee handelingen nodig. Je neemt eerst het bedrag over wat er aan de debetzijde van de resultaatrekening als nettowinst staat genoteerd. Dit bedrag plaats je aan de creditzijde van de rekening eigen vermogen met als omschrijving nettowinst. Daarna sluit je de rekening eigen vermogen aan de debetzijde af met als omschrijving “naar balans”.
De heropening van de rekening eigen vermogen vindt plaats aan de creditzijde met als omschrijving “balans”.
Zie hieronder een voorbeeld.
Nettoverlies
Bij een nettoverlies dien je omgekeerd te werk te gaan……
Zou je in het voorgaande geval te maken hebben met een nettoverlies, dan komt dit bedrag in de resultatenrekening aan de creditzijde voor. Indien dit bedrag nu wordt overgebracht naar de grootboekrekening eigen vermogen, dan dien je deze te plaatsen aan de debetzijde.
Heropenen grootboekrekeningen
Een ander belangrijk verschil waar je mee te maken krijgt in de laatste fase, is het geval indien er sprake is van heropening…
Het heropenen van een grootboekrekening geschiedt alleen bij balansrekeningen. Balansrekeningen zijn de rekeningen van bezit, schuld en het eigen vermogen.
De grootboekrekeningen die te maken hebben met de resultatenrekening worden nooit heropend, we hebben het dan over de hulprekeningen van het eigen vermogen.
Slot
Diverse controlemethoden en het op de juiste manier afsluiten van grootboekrekeningen en het heropenen zijn in deze cursus boekhouden uitgelegd. Deze stappen zijn van groot belang om tot een verantwoorde boekhouding te komen. Zorg ervoor dat je de uitgelegde principes goed in de vingers hebt.